بررسی ارکان مسئولیت مدنی شهرداری ها در رویه قضائی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد حقوق عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، اراک، ایران (نویسنده مسئول)

2 کارشناس ارشد حقوق ثبت اسناد و املاک، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق، نراق، ایران

10.22034/lc.2022.141899

چکیده

واکاوی مسئولیت مدنی در حوزه مدیریت شهری مسئله اصلی مقاله پیش رو می باشد. بررسی ارکان مسئولیت مدنی در مدیریت شهری، مسئولیت مدنی مدیریت شهری در جبران خسارت ناشی از تکالیف قانونی و بررسی مسئولیت مدنی در حوزه مدیریت شهری در رویه قضائی محور کلی پژوهش بوده است که به روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است. مهم ترین ارکان مسئولیت مدنی در مدیریت شهری تقصیر، وجود ضرر، ارتکاب فعل زیانبار و رابطه سببیت است. از این فرضیه می توان نتیجه گرفت که در صورت عدم تمرد و تقصیر، به طریق اولی دولت مسئول است و اصلا می توان گفت مفاد و مدلول این سنت آن است که از نظر شرعی در اثبات مسئولیت مدنی دولت، نظریه ایجاد خطر و در باب تقصیر اداری مسئولیت مطلق دولت، دیدگاه مورد قبول واصل پذیرفته شده به شمار می آید. در موردی که عمل واردکننده زیان موجب خسارت مادی یا معنوی دیگری شود، دادگاه پس از رسیدگی و ثبوت امر او را به جبران خسارت مزبور محکوم می نماید. بنابراین قطعی و مسلم بودن ضرور آن را قابل مطالبه می نماید یعنی شرط قابلیت مطالبه فرد این است که قطعی و مسلم باشد. مسئولیت مدنی در حوزه مدیریت شهری در رویه قضائی در سالیان اخیر جایگاه مهمی دارد و در مواردی از قبیل تقصیر پیمانکار حوادث غیرمترقبه و خسارت تخریب اموال بیش از سایر موارد مورد توجه قرار گرفته است. در همین راستا نیز دو نمونه از آرای صادره در این خصوص ذکر گردید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Examining the Pillars of Civil Liability of Municipalities in Judicial Procedure

نویسندگان [English]

  • Sayyed Vahid Mirnezami 1
  • Faezeh Bahador 2
1 Master of Public Law, Islamic Azad University, Arak Branch, Arak, Iran (Corresponding Author)
2 Master of Law in Registration of Deeds and Property, Islamic Azad University, Naragh Branch, Naragh, Iran
چکیده [English]

Analysis of civil liability in the field of urban management is the main issue of the present article. Examining the pillars of civil liability in urban management, civil liability of urban management in compensating for damages caused by legal duties and reviewing civil liability in the field of urban management in the judicial procedure has been the main focus of the research which has been done by descriptive-analytical method. The most important pillars of civil liability in urban management are fault, the existence of damage, the commission of a harmful act and the causal relationship. From this hypothesis, it can be concluded that in case of non-rebellion and fault, the government is responsible in the first place, and it can be said that the meaning of this tradition is that in proving the civil liability of the government, the theory of creating danger and fault. Administrative is the absolute responsibility of the government, the accepted view is accepted. In the event that the act of the person causing the damage causes other material or moral damage, the court shall, after considering and proving the matter, sentence him to compensate the said damage. Therefore, the necessity of certainty and certainty makes it claimable, that is, the condition for the ability of a person to claim is to be definite and certain. Civil liability in the field of urban management has played an important role in the judicial process in recent years, and in cases such as the fault of the contractor, contingencies and damages for property destruction have received more attention than others. In this regard, two examples of votes issued in this regard were mentioned.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Civil Liability
  • Urban Management
  • Municipality
  • Compensation
منابع
فارسی
- بادینی، حسن، 1384، فلسفه مسئولیت مدنی، چاپ اول، تهران، شرکت سهامی انتشار.
- باریکلو، علی رضا، 1393، مسئولیت مدنی، چاپ پنجم، تهران، انتشارات میزان.
- باقری سجیرانی، رضوان، 1397، بررسی مسئولیت مدنی و کیفری شهرداری ها، چاپ اول، تهران، انتشارات جنگل.
- ترک، مهری، 1376، اصول حقوقی حاکم بر قوانین و مقررات شهرسازی در ایران  و انگلیس و آمریکا، پایان نامه کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی.
- خانی، محمد، 1387، مسئولیت مدنی دولت، مجله وکالت، شماره 35و36 .
- سلمانیان، محمدهادی، 1394، مسئولیت والدین ناشی از فعل فرزندان صغیر خود در حقوق فرانسه، مجله حقوقی کانون وکلای استان همدان.
- شمس الدین، مهدی، 1369، نظام حکومت و مدیریت در اسلام، ترجمه مرتضی آیت الله زاده شیرازی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
- کاتوزیان، ناصر، 1386، مبانی حقوق عمومی، چاپ سوم، تهران، انتشارات میزان.
- لطفی، حیدر؛ عدالتخواه، فرداد؛ میرزایی، مینو؛ وزیرپور، شب بو، 1388،  مدیریت شهری و جایگاه آن در ارتقاء حقوق شهروندان، فصلنامه جغرافیای انسانی، شماره 1.
- موسی زاده، رضا، 1378، حقوق اداری، چاپ اول، تهران، انتشارات میزان.
- وحدانی نیا، محمدامین، 1400، مسئولیت مدنی شهرداری ها در طرح تملک، چاپ پنجم، تهران، انتشارات مجد.
عربی
- خمینی، روح الله، 1369، تحریر الوسیله، جلد دوم، تهران، انتشارات موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
- خوانساری نجفی، موسی، 1418ق، منیه الطالب فی شرح المکاسب، جلد اول، چاپ اول، قم، موسسه نشر اسلامی.
- نجفی، محمدحسن، 1397، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، جلد چهلم، چاپ ششم، تهران، کتابخانه اسلامی.
قوانین
- قانون مسئولیت مدنی مصوب 1339
- قانون حفظ نباتات مصوب 1346
- قانون برقراری حقوق وظیفه یا مستمری بازماندگان آن دسته از مهاجران و کسانی که به مناطق جنگی مراجعت نموده و به علت برخورد با مواد منفجره معلول یا فوت می شوند مصوب 1372
- قانون تشویق و حمایت سرمایه گذاری خارجی مصوب 1380
- قانون اصلاح قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث مصوب 1387
- قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲
- مصوبه شماره 15814/27/4/الف/ش مورخ 05/07/1385 وزارت کشور
آراء
- دادنامه شماره 1001-30/10/1390 شعبه 81 دادگاه عمومی تهران
- دادنامه شماره 9109970221501683- 27/12/1391 
- دادنامه شماره 1107-23/12/1397 شعبه 107 دادگاه عمومی تهران